Toen Charlie vorig jaar in Frankrijk een St Jakobsschelp uit de zee bij me bracht, wist ik het zeker: ik ga een keer de Camino lopen. En vandaag is het gewoon zo ver: ik ben begonnen aan de Camino! Ik ben gewoon de Camino aan het lopen!

Vanochtend startte ik al vroeg in St Jean Pied de Port waar ik door Ardjan en Charlie werd uitgezwaaid. Een paar katten onder een auto keken me slaperig en vragend aan. Waarom zou je hier in vredesnaam aan beginnen?

Het dorpje St Jean is echt een sfeervol dorpje: smalle schuine straatjes, bruggetjes, een oude kerk, huizen met gekleurde luiken en talloze boetiekjes. In de Eglise Notre Dame stak ik gisteren met tranen in de ogen nog even een kaarsje aan. Tranen die overigens al snel werden vervangen door een lach omdat ik uit de kerkbank struikelde, haha. Iets met een goed begin is het halve werk?

Ik was vandaag zeker niet de enige pelgrim die startte, en na 100m lopen ontstond dan ook de drang om mensen in te halen of op z’n minst bij te houden. Na 8 steile kilometers klimmen dronk ik - met uitzicht op de Pyreneeën - een welkome cappuccino. De route klom verder door de bergen (1350m omhoog en 550m naar beneden); ik passeerde koeien, schapen en paarden; liep de Spaanse grens over; en na ca 25km kwam ik aan bij mijn Albergue in Roncesvalles. Een enorm gebouw met plek voor 100+ pelgrims en die mede wordt gerund door Nederlandse vrijwilligers.
Al met al een pittige eerste dag wel. Ik heb ergens gelezen dat je niet naar een pelgrim hoeft te ruiken om een pelgrim te zijn, maar ik stonk vandaag gelijk als een goeie pelgrim haha.

Na een heerlijke douche schoof ik samen met twee Amerikanen, Fransen, Japanners en een Italiaanse in een restaurantje naast de albergue aan voor een heus 3-gangen-pelgrimsmenu. Al gauw ging het over de typical dish van het land van herkomst van iedereen. Kom ik aan met onze boerenkool, whaha. Dat gezicht van de Italiaanse dame toen ik een foto liet zien. Na het eten werden we als pelgrims nog gezegend in de kerk naast de albergue.

Fijne eerste dag wel! Ik kruip onder de dekens. Eh, in de slaapzak.

 


Ik weet niet wat er in ons ontbijt zat vanochtend, maar bij de eerste beste wc in het volgende dorpje stond de halve ontbijttafel present 😄

De route van vandaag was iets toegankelijker dan gisteren, waardoor ik rond de middag al aankwam in Zubiri, het dorp van bestemming vandaag. Ik deed wat inkopen in het kleine supermarktje en rustte heerlijk uit aan het water.

De route naar Santiago is over het algemeen goed gemarkeerd. Al heb je de gele pijlen meestal niet nodig omdat er bijna altijd wel een synthetisch gekleurd stipje in zicht is. Maar toch altijd zelf blijven opletten; wie weet gaat de hele stoet naar een of andere plaatselijke swingersclub ofzo. De camino kan immers bijzondere inzichten brengen 😆

Waar ik vooraf spanning had voor het ‘alleen lopen’, ben ik nu blij als ik een uurtje echt alleen loop. Daar tegenover zorgen alle pelgrims juist voor de hele sfeer. Overal om je heen hoor je ‘Buen Camino!’; je maakt praatjes met mensen die je anders niet zo snel zou spreken; zonder verplichting kijkt iedereen naar elkaar om; iedereen heeft een verhaal en Spanjaarden langs de route zijn aardig en behulpzaam.

So far so good! Nog geen gekke blessures (behalve dikke oogzakken, wie bedenkt dat?). Ik was op het ergste voorbereid met de korte samenvatting van een wandelaar vorig jaar op het South West Coast Path: ‘In the first week your body falls apart’. Nou, mijn body falls nog lekker niet apart. Fingers crossed de komende dagen 😇

 

Iets met karma? What a terrible night. Nooit geweten dat een mens zo hard kan snurken. Nee pa en ma, het overstijgt jullie kwaliteit echt de derde trap in het kwadraat;) Ik kreeg nog een goeie sneer van mijn buurvrouw omdat ik mijn slaapzak naar haar mening iets te luid in mijn tas deed. Ook goedemorgen. Vervolgens was de hele slaapzaal (behalve 1 persoon die wel goed sliep haha) aanwezig bij de eerste ontbijtshift.
Vroeg wakker = vroeg op pad. Daar liep ik dan met m’n hoofdlamp door de Spaanse bosjes; kan volgend jaar zo meedoen aan Kamp van Koningsbrugge 😉 Gelukkig was het net licht toen er ineens een paard midden op het pad stond, oef.

Net na de middag bereikte ik Pamplona, de hoofdstad van regio Navarra. Vanavond geen pelgrimsmenu voor mij; ik denk dat dit een geschikte plek is voor een lekker terrasje. En na twee avonden en ochtenden op rij aan tafel met Amerikanen die niet schuw zijn van een beetje show, vind ik het wel prima alleen 😅

Ik ga nog even de stad in voor een kleine sightseeing, een koffietje en hopelijk een fleurig (niet op een pelgrim lijkend) jurkje.


Ie krieng al lekkre bruune beenties (ofzoiets) zou m’n moeder zeggen. Dat gaat aardig vanzelf hier ☀️ Waar ik van tevoren dacht: ‘s ochtends lopen - ‘s middags een zonnig terrasje, ben ik nu erg blij met schaduw. Het leek me vandaag met 30 graden de perfecte dag om 30+ km te gaan lopen 🫣 Oef, het was een taaie start. Ik weet niet waarom, maar het leek wel of er stroop in mijn benen zat. Na een koffiestop in een dorpje met een oud kerkje ging het een stuk beter. Dit kerkje had overigens wel een bijzonder voorbeeldgebed liggen die startte met (vrije vertaling): Dankuwel dat ik een goede pelgrim ben die dit papiertje laat liggen en er een foto van maak ipv dit papiertje meeneem waardoor andere pelgrims er geen gebruik van kunnen maken 😂

De middag was bloedheet. Fijn dat mensen dan van die bemoedigende teksten op stenen schrijven, haha (zie foto’s hieronder).

Samen met een 73-jarige Italiaan die zijn 15e Camino loopt (!) sloot ik de dag af met een pizza in de bar van dit dorpje. Maar ‘Oh, pizza is something else’ 😄 Als Nederlander treffen we het al snel met eten in buitenland denk ik zo.


Hola! Weer je waar ik nou steeds zo blij van wordt: ik hoef gewoon weeeeken niet het huishouden te doen! Niet te stofzuigen, dweilen, stoffen en noem maar op. Heerlijk.
In mijn hoofd ga ik daarentegen langzaamaan wel kamertje voor kamertje langs. Wie wil ik zijn? Waar wil ik heen? Hoe wil ik leven? Vandaag was een rustige dag en daardoor perfect om te reflecteren. Al bezetten de basic ‘problemen’ toch wel het grootste deel van mijn dag: waar kan ik eten - is hier ergens een wc - komt er ooit nog een bankje of een platte steen - waar is mijn bed. Bij het zien van een pizza-icoontje op Maps loopt het water al in m’n mond. Hoe simpel kan het leven zijn 😄 Verdere bezinning komt vast nog wel; ik heb immers nog honderden kilometers te gaan. Oef, dat klinkt wel ver.

 

Een week onderweg!

  • 173,8 km afgelegd
  • Tientallen pelgrims ontmoet, 14 nationaliteiten tot nu toe 🌍
  • Hoogtepunt: veel! Voor nu: samen met twee oude Spanjaarden vijgen eten onder een enorme vijgenboom op de route
  • Dieptepunt: slapen onder luid snurkengezang
  • Hardst gelachen om: Philip die tijdens het douchen de douchekop op de grond liet kletteren en gilde ‘Oh no! My leg!’ 😂 (Sorry misschien is dit pelgrimshumor)
  • Hardst gehuild om: ivm hijgen overdag onmogelijk, maar ‘s avonds om het missen van Ardjan en Charlie ❤️
  • Les: volg je eigen pad (letterlijk en figuurlijk)
  • Mooiste quote: “We are all visitors to this time, to this place. We are just passing through. Our purpose here is to observe, to learn, to grow, to love… and then we return home” ✨ ~ Aboriginal proverb


Nieuwe week, nieuwe kansen! Vandaag een korte wandeldag om een beetje te herstellen. En al ben ik met maar 1 blaar tot nu toe zeer tevreden en gezegend, mijn lichaam voelt de bijna 200km wel.

Inmiddels ben ik aangekomen in La Rioja: een eeuwenoude wijnregio waar nu jaarlijks zo’n 280 miljoen liter (!) wijn wordt geproduceerd. Tijd om eens op te zoeken waar die gratis wijntap voor pelgrims staat. Oeps, die ben ik dus al een paar dagen voorbij 😄 Goed ingelezen weer haha.

Weing schrijfinspiratie verder, dus zie foto's!

 


Wauw, die zonsopkomsten zijn hier zo ontzettend mooi! Elke ochtend weer genieten. Misschien moet ik als tegenhanger ook eens een dagje alle lelijks op de foto te zetten 😄 Want eerlijk, echt niet alle stukken van de camino zijn fotowaardig. Wanneer ik letterlijk op de provinciale weg loop of kilometers langs de snelweg. En voordat je bij een grote stad in de oude binnenstad bent, loop je vaak eerst nog door een spuuglelijk industrieterrein. Om over de lucht nog maar te zwijgen 🤢 Tot zover mijn geklaag, want ik geniet elke dag! Ik kende het vasteland van Spanje nog niet, maar al wandelend ontdekken is erg leuk.

Benieuwd naar de komende weken, het schijnt dat de route nu steeds vlakker wordt. Minder gehijg en meer tranen, kom maar door 😅


Gisteren was ik een beetje zoals de zonnebloemen hieronder 😅 Ik sliep daarentegen voortreffelijk in een 10/10 appartement met privé sanitair, een bank en een bed met echte dekens en kussens 😍 Weer eens wat anders dan die papieren hoezen. We hebben het even niet over de prijs.

Ik bezocht nog een kathedraal met echte kippen (schijnen elke 3 weken te worden vervangen) en het aller lelijkste Action-crucifix dat ik ooit heb gezien. Heb je zo'n mooi kathedraal..

Vandaag tippelen mijn voeten weer als vanouds. Ik liep een poosje gelijk op met 6 pelgrimshonden en hun baasjes. Nou Charlie, zet je side eyes maar op, want ook jij gaat dit een keer doen 😄 Nu al zin in.


“If you ever get the chance, go alone. 
Walk alone, travel alone, live alone, dance alone. Just for a while.
If you ever get the chance, learn who you are when the world isn’t demanding you to be one way or another.
Most people only know how to stand on their own if someone else will stand beside them.
Don’t let that be your story.
When you get the chance, know that the opportunity to walk alone, even for a bit, is a rare gift, one that will hand you insight that can change the course of your life.”

~ Brianna Wiest

 

Voordat ik vertrok gaf deze tekst me een laatste duwtje. Vandaag zorgde een zo goed als rechte weg van 12km door een heerlijk geurend dennenbos voor een goede portie bezinning. En nu wordt het letterlijk stap voor stap steeds duidelijker waar ik heen wil. Misschien komt het ooit nog goed 😅



Ik heb weer verschillende leuke mensen ontmoet vandaag. Dat begint zo ongeveer als volgt.

Vraag 1: hoe heet je? (al herinner ik me later meestal alleen iemands blessure ipv iemands naam)

Vraag 2: waar kom je vandaan?

Vraag 3: waarom loop je de camino?

En hop, je hebt 9 van de 10 keer een boeiend gesprek. Dat maakt de camino ook zo bijzonder. Al die verschillende mensen met al hun verhalen. En weet je, waar je ook vandaan komt - of je nu wel of niet gelooft - hoe je er ook uit ziet - en of je je pad nu loopt voor de fun of juist voor een diepere laag, het maakt allemaal niet uit ❤️


Vanochtend had ik een frisse start onder een prachtige sterrenhemel, gevolgd door een kleurrijke zonsopkomst. Al snel werd mijn schaduw steeds korter en ging mijn fancy hoedje op. Ik lees en hoor over herfstweer in NL, maar daar is hier met 30+ graden nog helemaal geen sprake van. Al ploeterend probeerde ik een dikke regenbui en een zuchtje wind te manifesteren, maar dat blijkt nog best lastig;) Laat mij overigens nog maar even hier hoor. Ook al hebben alle seizoenen wat, ik heb nog niet per se behoefte aan gure dagen en natte hond.

Met het ‘Step by step’ van Whitney Houston on repeat liep ik vandaag gestaag verder. Ik heb er inmiddels al ruim 360 km opzitten, wow! Bijna op de helft 🥳 Mijn ene been begint steeds een beetje meer te protesteren, dus met een beetje doemdenken zag ik mezelf over een paar dagen al onder ‘t mes liggen voor een beenamputatie 🤭 Gelukkig heb ik nog 2 stokken.

Mijn dag eindigt vandaag in een albergue vol met 50+ vrouwen. Ik probeer er nog even achter te komen wat ik heb gemist, joe!

 

Hihi, ik kwam er vandaag achter dat ik dus al een paar dagen op de Meseta loop. Een door velen gevreesde open en uitgestrekte hoogvlakte met rechte wegen en een verzengende hitte. Ik had er van tevoren wel over gelezen, maar ondanks dat alle kenmerken kloppen had ik de link nog niet gelegd. Dus van deze 180km lange vlakte heb ik er toch al mooi 100km opzitten 💃 Ik heb ook helemaal niet zoveel gehuild als dat er wordt voorgeschreven haha.

Het zit dus weer voor een groot deel in het koppie.

Net zoals dat je met het aanschaffen van dure outdoorkleding en gadgets nog geen snelle wandelaar bent (ik werd voorbij gesneld door een opaatje met een netjes gestreken blouse, een katoenen schoudertasje en 2 flesjes water, haha). Fascinerend wel, al die verschillende keuzes. Mensen op teenslippers, mensen met een karretje, mensen met een weekendtas, mensen die zigzaggend een berg oplopen (alsof je nog niet genoeg stappen zet), mensen die een half wasrek meesjouwen, mensen met een espressomachine, etcetc. Maar zoals ik al schreef, alle verschillende mensen maken de camino juist leuk en bijzonder. Of bijzonder leuk 🍀


Gisteren bereikte ik het officiële middelpunt van de route! En sinds ik dat dorpje voorbij ben, is mijn blik steeds meer gericht op het eindpunt: Santiago de Compostela. Ook al heb ik nog heel wat kilometers te gaan, het eerst zo kleine stipje ergens op de horizon wordt nu steeds realistischer.
En daarmee lijkt er ook iets in mijn hoofd te verschuiven. Ineens wil ik naar huis. Want ja, een eind lopen kan ik nu blijkbaar wel en m’n hoofd is ook al een stuk opgeruimder. Wat doe ik hier eigenlijk nog? 🤭

Maargoed, waarschijnlijk denk ik er morgenochtend wel weer anders over als ik start onder de sterren. Gevolgd door een terrasje met een cappuccino. Gevolgd door een ander terrasje met een goddelijke tortilla. Gevolgd door (schijnt) een van de mooiste kathedralen van Spanje. Gevolgd door nog meer sightseeing in de oude binnenstad die dateert uit de Romeinse tijd. Wat een leven. Dat verkies ik bij deze toch echt boven Veenendaal. Duh.

 

Mijn avond eindigde met ontzettend prachtig pianospel van een medepelgrim en twee dansende hospitaleros 😍 Mijn hartje werd weer helemaal gevuld 😉 Precies wat ik nodig had. 'The camino provides' wordt er vaak gezegd.

En we zongen de hele avond nog lang en gelukkig haha.

 

Regen en onweer vannacht zorgden voor een zeer aangename wandeltemperatuur vandaag. Eindelijk ben ik aangekomen in de stad die al bijna een week op de wegwijzers staat: León. Leuke en levendige stad wel. En wauw, het kathedraal is echt imposant en prachtig met al het glas in lood.
Maargoed dat ik alleen een backpack heb, anders was het een duur dagje geworden met al die kneuterige boetiekjes hier 🫣

 

Hoewel ik een stad op zijn tijd best heel leuk vind, ben ik toch geen echte citygirl merk ik. Na dagen wandelen langs grote wegen of in een drukke stad, wandelde ik vandaag weer op landweggetjes door de natuur. Heerlijk. Dorpjes met schattige katten, mooie bloemen en señoritas die nog maar eens een emmertje sop over hun vensterbank gieten. Niet dat ik ervan droom om ooit zo’n señorita te zijn, maar de rust, ruimte en natuur staan me wel aan. Het spelletje in mijn hoofd van ~ niet verder willen lopen, maar wel ‘moeten’ ~ verdween vandaag dan ook fijn naar de achtergrond. In de verte rijzen de bergen op en dat is wel een droom. Ooit woon ik daar, voor als je dat nog niet wist 😄

 

Mijn tas is weer een stukje lichter, want vanochtend bereikte ik in alle vroegte het hoogste punt van de camino met daarop het Cruz de Ferro. Een symbolisch punt waar pelgrims hun van huis meegenomen steen achterlaten. Ik legde er maarliefst 3 neer en volgens Alejandro was ik daarom ook een very bad person 😄 Een steen kwam symbolisch uit onze achtertuin, eentje was van rhyoliet die ik eens kocht in een snuisterijen winkeltje, en de derde viste ik op vakantie nog uit een beekje in de Pyreneeën omdat ik de andere twee stenen een beetje petit vond. Ik hou wel van een beetje symboliek, dus het was ook best een emotioneel moment toen ik letterlijk wegliep van het kruis. Een mistig paadje leidde me vervolgens naar een idyllische hut met een houtkachel en verse koffie. De zon kwam op en kleurde de hemel in schitterend oranje en roze. Ik kon daar wel de hele dag blijven dromen. Maar hup, beide benen weer op de grond want er moest gewoon nog ruim 25km gewandeld worden. De route liep deels door de bergen vandaag en was weer prachtig. Een dag die ik niet snel zal vergeten ✨

 

Nu ik weer meer in bergachtig gebied loop verandert de temperatuur, en dat is best fijn. De ochtenden starten fris (pas zelfs met grondvorst) en de middagen zijn zeer aangenaam rond de 20-25 graden. Daar kan ik best aan wennen 😊

Waar ik nog niet echt aan kan wennen zijn de zogenaamde touregrinos. ‘Pelgrims’ die zich van het ene naar het andere dorp laten vervoeren om vervolgens vreselijk in de weg te lopen. En ongevraagd advies te geven. En albergues te bezetten. En en en 🤯😄 Ze nemen in alle opzichten vrij veel ruimte in, haha.

De komende tijd schijnt het alleen maar drukker te worden op de route. Helemaal over een paar dagen als de laatste 100km ingaan, want daarmee kun je ook je compostela bemachtigen. En in Spanje schijnt dat nogal een nuttige bijlage bij je cv te zijn 💼

Maargoed, mijn dag kan niet meer stuk want ik maakte vriendjes met een hele lieve hond die me een terrasje op lokte. Dat kon ik natuurlijk niet weerstaan;) Hij begeleidde me netjes naar binnen, en met een koffietje weer naar buiten. Waar hij zich braaf naast mijn stoel nestelde om eens even heerlijk gekriebeld te worden. Kan niet wachten om mijn neus weer in de floof van Charlie te steken 🥰

 

Inmiddels ben ik aangekomen in Galicië, de laatste provincie van de camino die ook wel ‘het groene Spanje’ wordt genoemd. Mist en zon wisselen elkaar af en samen met groene valleien is dat perfect om in te wandelen.

De laatste 100km zijn ingegaan en dat voelt goed en gek tegelijkertijd. Ik leef toe naar het eindpunt en kan niet wachten om Ardjan en Charlie weer te zien. Gek idee wel dat ik volgende week weer thuis ben. Ik begreep dat er al kasten zijn verplaatst en opgebouwd; benieuwd naar wat er nog meer is veranderd 😅 Een oldtimer in de garage; een nieuwe gym; een 2e hond 🤷‍♀️

Ik probeer nog even volop te genieten van deze reis 🌍


I did it!! Vandaag stond ik na 780km wandelen dan echt op het plein voor het kathedraal in Santiago de Compostela. Indrukwekkend. Emotioneel. In de regen. Zo zonnig als mijn hele camino was, zo droevig was het weer deze ochtend. Alsof het universum het net zo verdrietig vond als ik dat dit avontuur voorbij is 😄


Wauw, wat was dit een bijzondere reis! Een prachtige reis door Spanje, en een nog mooiere reis in mezelf. Een overwinning. Een reis om nooit meer te vergeten 🍀


Ik ontmoette mensen uit Frankrijk, Japan, Engeland, Italië, verschillende States, Canada, Brazilië, Hawaï, Mexico, Nederland, Spanje, België, Duitsland, Zweden, Nieuw Zeeland, Zuid Korea, Australië, Israël, Roemenië, Taiwan, Polen, Tsjechië, Kroatië, Equador, Schotland, Ierland en Zuid Afrika.
Een paar ontmoetingen zal ik niet zo snel vergeten: met Marie Alice uit Frankrijk, Kint uit Taiwan, Juliana uit Roemenië, José uit Nederland, Rick uit Californië, Liza uit Zweden en Pedro uit Portugal 🙏


Om af te sluiten met de camino-song:

“This is the first step to a new part of my life; a small step for mankind but a giant leap for my mind. I've got so many questions so many things to solve; looking for the answers all along the walk.

On the highest of the mountains, in the middle of the plains; somewhere in between the valleys, under the sun or in the rain. I try to find myself, I try to find who I am.

Buen camino peregrino; hope to see you on my way. We got 500 miles to go on the road to Santiago.

This is the first time that I'm really feeling free; delivered from all the burdens granted by society. Crossing that many people who are thinking just like me; makes me feel like I am a part of a great big family. I came to find some peace and what I found is love.

Whatever you came for. Whatever is the goal. Lighten your backpack and take it step by step.

This is the first step to a new part of my life - a small step for mankind but a giant step for my mind”

 

❤️